vrijdag 13 november 2015

NIEUWE ARTIKELEN


NIEUWE ARTIKELEN VERSCHIJNEN OP
 11 DECEMBER 2015


Uitzonderlijk hoge temperaturen in november: daar-
bij gedijen de doorbloeiers, zoals hier Rosa Bonica.
Of het betekent dat de komende winter korter duurt
of minder koud zal zijn of alleen vooruitgeschoven
wordt - dat zullen we moeten afwachten ...


Hier aanklikken: ALLE COLUMNS
Hier aanklikken: ALLE HEGGENMUSSEN
Hier aanklikken: ALLE TUINKALENDERS
Hier aanklikken: ALLE TUINFOTO'S
Hier aanklikken: ANDERE TUINEN

GROEN GROEN BOLLEN BOLLENLAND

In míjn tuin ...

... heb ik elk voorjaar een groen groen bollen bollenland! En daar heb ik nooit vraagtekens bij geplaatst, integendeel! Je tuin is toch bedoeld om ‘de natuur’ dichtbij te halen en ook zo hier en daar te dienen. Want je trekt bijen en vlinders aan en nog veel meer nuttige diertjes: je bent bezig met het in stand houden van de natuur!

In ons gecontroleerde landje ga je ervan uit dat Vadertje Staat goed voor ons zorgt - zoals jij voor je stukje natuur zorgt. Over marktwerking en uitbreiding en export en winstmarges hoef je niet na te denken; dat doen anderen wel. Vadertje Staat heeft ook een Voedsel- en Warenautoriteit (voorheen Keuringsdienst van Waren), die niet alleen ons voedsel en andere consumentenproducten controleert, maar ook de gezondheid van planten en dieren alsmede het dierenwelzijn. Daarnaast handhaaft deze autoriteit ook de natuurwetgeving. Een allesomvattend toezicht op ons welzijn en dat van de dieren en de natuur.

Maar Vadertje Staat heeft wel héél veel kinderen met veel en vaak botsende belangen. Daarmee staat Vader voor dilemma’s, want dat bijt elkaar, al die mondige kinderen.
En die bloembollen.
Op 17 oktober jl. las ik in de Volkskrant een artikel van Loethe Olthuis, die niet alleen smakelijke recepten schrijft (googel even haar Andalusische zuurkoolschotel!), maar ook het bolgoed nader bekeken heeft. Ze noemt de bollenteelt een van de zwarte schapen in onze landbouw. In de zucht naar ‘nieuw!’ zijn bloembollen eeuwenlang veredeld, ten koste van hun weerstand tegen allerlei ziektes. Daar worden onder andere schimmelwerende middelen voor ingezet met vervuiling van bodem en oppervlaktewater tot gevolg.

De tulpenbol noemt zij “...meer een gifbol.” Daar had ik, vertrouwend op Vadertje Staat, geen idee van. Gelukkig constateert Loethe ook een op gang komende verbetering, onder andere door een handjevol bedrijven die nu biologisch bollen telen. De groenste telers, schrijft ze, zijn in zee gegaan met Milieukeur en planten dit najaar de eerste ‘Milieukeurbollen’. Naar verwachting zal eind 2016 zo’n 10% van de aangeboden bollen Milieukeur hebben. Dat is een mooi begin.

Maar wat nú te doen met de bollenplanterij? Bedenk: de consument heeft het laatste woord! Kies ‘wilde’ bolletjes, als blauwe druifjes (Muscari) of boshyacint (Hyacinthoides hispanica): ziektebestendig en daarmee schoon. Of zoek op internet naar biologische bloembollen en leveranciers. Zelf heb ik bij-vriendelijke tulpenbollen geplant: neonicotinoïden vrij en geteeld met een minimaal gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Want in een groen groen bollen bollenland, daar zit je heeeel parmant en je tuin blijft onverdroten!

November 2015

BLADEREN

Heggenmussen


Op hun mooist in de herfst: de bomen! Groen, geel, oranje, rood, bruin: een schitterend kleurenpalet! Lange autoritten door het ganse land zijn een lust voor het oog - kon het maar de hele winter zo blijven. Maar al vrij snel begint het te dwarrelen voor je ogen: in de bladeren is een onomkeerbaar proces in gang gezet waarbij het blad niet alleen verkleurt, maar ook losraakt van de boom.


Het is een overlevingsstrategie van de boom. Via de huidmondjes van het blad verdampt veel vocht en dat kan de boom in de winter niet missen, wanneer de temperatuur daalt en het water in de grond zelfs kan bevriezen. Het is een kwestie van geven en nemen, waarbij het blad vooral geeft en de boom vooral neemt. In de zomer zorgen de bladgroenkorrels in de bladeren voor de aanmaak van chlorofyl, een groene kleurstof die met gebruikmaking van zonne-energie koolhydraten opbouwt uit koolzuur en water: voedingsstoffen voor de boom. Voor ons is er een gunstig bij-effect, namelijk de bij dit proces vrijkomende zuurstof.

Een groen blad van de blauwe bessenstruik
is rood geworden!
Met het afnemen van (zon)licht in de herfst maken de bladeren minder chlorofyl aan, terwijl de boom dat wat er nog is naar zichzelf toetrekt en zo verdwijnt de groene kleur uit het blad. Wat overblijft zijn de kleuren die er al waren, maar overstemd werden door het groen: rood, geel en oranje. De kleur rood ontstaat door overtollige suikers in het blad en is het mooist op zonnige herfstdagen: licht is nog altijd een belangrijke factor.

Bíjna helemaal kaal: onze jonge krentenboom
Uiteindelijk vormt de boom, ook onder invloed van minder licht en lagere temperaturen, met het hormoon abscisinezuur een kurklaagje tussen takje en bladsteel: er wordt geen voeding meer uitgewisseld en het blad komt los van de boom. Mede dankzij zwaartekracht en typisch herfstweer (wind en regen!) valt tenslotte het blad.


Het prijskaartje: we moeten het bij elkaar vegen en opruimen, vooral op stoepen en paden. De gemeentelijke bladzuiger neemt een fors deel voor zijn rekening, maar als we zelf de ‘straatgoten’ ook even meenemen, zodat de putten vrij blijven, scheelt dat weer wateroverlast tijdens herfstbuien. Zo werkt dat. Het blad kan worden afgevoerd in de groene container, maar je kunt het ook tussen de planten strooien/laten liggen of er bladcompost mee maken. Daar zitten niet bijzonder veel voedingsstoffen in, maar het is een uitstekend verbeteringsmiddel voor klei- en zandgrond.

Beukenblad is slecht te composteren, maar beschermt
vorstgevoelige planten
Kleine beetjes kunnen naar de compostbak, maar dat mag geen dichte verstikkende laag worden. Beter is het om een aparte bladhoop op te zetten, als daar ruimte voor is. De bladeren moeten wel nat zijn. Een omheining van gaas is ook prima; het ligt helemaal aan de ruimte die je tot je beschikking hebt. Het kan wel even duren voor het blad voldoende gecomposteerd is. Blad van beuk en eik is voor dit doel minder geschikt, maar droog kun je er heel goed vorstgevoelige vaste planten mee beschermen.

Wat ik deze herfst weer eens ga proberen, in mijn tuin zonder ruimte voor hoop na hoop, is bladcompost in een paar simpele vuilniszakken. Vullen met natte bladeren en die goed mengen met een handje kalk. Dan aanduwen, de zak dichtbinden en er gaten in prikken, ook aan de onderkant. Vermeng in het voorjaar bladcompost met scherp zand en je hebt prima zaai- en stekgrond!
Maar nu eerst nog even genieten van die prachtige herfstkleuren!

November 2015




TUINKALENDER NOVEMBER 2015

TUINKALENDER

 Verzamel afgevallen blad in plastic vuilniszakken, vermeng het met een handje kalk en zo nodig water, knoop de zak dicht en steek er rondom en aan de onderkant gaten in: voor de beluchting. Bladcompost in het voorjaar.

 Nu in het najaar kun je ook een laagje compost tussen de planten aanbrengen: toch weer een extraatje, mocht het gaan vriezen.


 Tijd om de vorstgevoelige kuipplanten zoals fuchsia en agapanthus naar binnen te brengen.

 Haal na de eerste nachtvorst (of eerder, als dat beter uitkomt) de dahlia’s uit pot of grond, laat de knollen drogen en bewaar ze in kranten gerold op een koele maar vorstvrije plek.


 Leg een laagje grond of compost rond de voet van rozenstruiken: ‘aanaarden’ heet dat.


 Zolang de vorst wegblijft kunnen er nog bomen en struiken geplant worden. Het kan hard waaien in november: denk om steunpalen!

 Die hebben de voorjaarsbollen niet nodig: ze kunnen nog steeds geplant worden.

 Vergeet niet de nieuwe aanwinsten water te geven! En winterharde potplanten hebben, tenzij het vriest, ook nog steeds behoefte aan water.

 Red de goudvissen en de kikkers met een ijsvrijhouder in je vijver.


 Red de vogels met vogelvoer, pindasnoeren en vers water in je tuin.


 Geniet van wat er nog bloeit, zoals herfstasters, en de in de rozen(struiken) achtergebleven rozenbottels: kleur in de winter!

November 2015

TUINFOTO'S OKTOBER 2015

TUINFOTO’S


13 oktober 2015

Dipsacus of kaardebol:
mooi silhouet
Herfstastertjes: nooit teveel!
Onze eigen huis- en tuinmerel
19 oktober 2015
De klimop bloeit en wordt druk bezocht;
spread the news! zegt het voort!
Ah! Daar is ook de gehakkelde aurelia,
ofwel: de C-vlinder!
Het blad van de blauwe bes kleurt rood
Moestuintje winterklaar
21 oktober 2015:
gehakkelde gehakkelde aurelia 
De mussen pikken driftig op de oprit: naar wat?!
24 oktober 2015
Zoek de sprinkhaan!!
Mme. Alfred Carrière
Aster laevis calliope



Bloeiende herfst
31 oktober 2015:
elfenbankjes op de berkenstronk
Dit heeft ook iets elf-achtigs: de herfsttijlozen,
colchicum
Op het bankje is het nog goed toeven -
het is tot nu toe een zachte herfst