vrijdag 14 april 2017

NIEUWE ARTIKELEN


NIEUWE ARTIKELEN VERSCHIJNEN OP
12 MEI 2017





TUINOREN

In míjn tuin ...

Een echt mansoor! (Kan niet luisteren!)
… ben ik ijverig aan de slag gegaan. Er is veel te doen in het voorjaar. En ik ben nogal een pietepeuter, dus het schiet niet erg op. Mijn mansoren (niet verwarren met ‘mijn mans oren’) heb ik ook geknipt, één voor één. Dan ben je wel even bezig. Ooit bezocht ik een tuin waar hele taluds bedekt waren met die wintergroene oren - die worden in het voorjaar vast niet per stuk afgeknipt. Misschien komt er daar een grasmaaier aan te pas. Hoewel dat dan weer heel jammer zou zijn van 's mansoren bloemen.
Ook ooit zag ik een tuin met alléén maar van die oren, waarvan de eigenaar bij hoog en bij laag volhield dat ze niet bloeiden. Toegegeven: je moet er oog voor hebben én door de knieën gaan om de mansoorbloemen waar te nemen, maar ze zijn er echt. Een beetje verscholen onder het glanzend groene blad, zeg maar: hun oorkleppen, groeien de bloemetjes, met een bruinroze kleur die bepaald niet in het oog springt. Mansoren, Asarum, behoren tot de familie van de pijpbloemen, die met hun kelkvorm een ingetogen karakter hebben.
Asarum in bloei!
Dat kan van de berenoor niet gezegd worden. Berenoren, Arctotis, komen dan ook uit een heel ander klimaat: in hun thuisland Zuid-Afrika is het warm, daar hoef je als bloem niet weg te kruipen onder groene blaadjes. De oorspronkelijke berenoren zijn in ons klimaat niet vorstbestendig en vallen hier dus in de categorie ‘eenjarigen’. Maar met het kruisen van twee soorten zijn hybriden van de berenoor ontstaan, Arctotis hybrida, en deze zijn in ons klimaat goed te handhaven. De plant zelf wordt bijna een halve meter hoog met bloemen die een doorsnede van wel tien centimeter halen. Kleur: het geel/oranje/rood/roze spectrum. Extra: je kunt ze gedurende de hele zomer stekken!
Arctotis hybrida
Wie het qua kleur wat rustiger aan wil doen kan terecht bij een eenjarige berenoor, Arctotis venusta: wit met een blauwpaars hart. Echt een pláátje! Buiten zaaien in april. Voor alle berenoren geldt: hoe meer zon hoe liever en uitgebloeide bloemen altijd wegknippen.


... Ezelsoren, Stachys byzantina
Afbeeldingsresultaat voor bloemen ezelsoren
Zachtbehaarde ...
En wie kan ik nú nog de oren wassen?! Ach, natuurlijk: onze eigen vertrouwde ezelsoren, Stachys byzantina! Echte ezels stellen het niet op prijs als je voortdurend naar hun zachtbehaarde oren grijpt, maar de ezelsoren in je tuin zullen er niet om balken. Een fijne bodembedekker in de zon met van juni tot september opgerichte bloeistengels, paars/roze. Of niet: Silver Carpet, ook mooi.
Voor ieder die het wil horen: beplant je tuin met oren!

April 2017

ZOMERTIJD ...

Heggenmussen

Maart was zo vriendelijk ons alvast een voorproefje te geven van de komende zomer - of was het toch weer een signaal van de opwarming van de aarde? Op 31 maart liep in De Bilt de temperatuur op tot 21,8°C en daarmee werd het de warmste 31 maart ooit daar gemeten. En wie schetst onze verbazing: de stad Groningen haalde de 23°C. Zonder enthousiast uitroepteken, want het is natuurlijk in de eerste plaats een meetbaar signaal van de opwarming van de aarde en dat baart zorgen. Onze tuinen, maar ook bezoekerstuinen, varen ondertussen wél bij ruim voldoende nattigheid en hogere temperaturen.

Hortus Haren
2017 is het Jaar van de Botanische Tuinen, waartoe ook de Hortus in Haren behoort. Vanaf 1 januari 2019 versmelten Groningen, Ten Boer en Haren tot één gemeente en dan kunnen alle betrokken inwoners dus zeggen: “Wij hebben een prachtige botanische tuin in onze gemeente!” Dat klinkt een stuk dichterbij, maar toch zou ik een bezoek aan deze Hortus niet uitstellen tot 2019. Want van 22 april tot en met 22 augustus dit jaar is in alle botanische tuinen in Nederland de tentoonstelling ‘Kroonjuwelen’ te bezoeken, met extra aandacht voor de meest bijzondere, vreemde en met uitsterven bedreigde plantensoorten.

Hortus Haren
Een botanische tuin is ingericht met de originele wilde soorten van planten, struiken en bomen. We kunnen er dus de voorouders zien van onze gecultiveerde tuinplanten. De Hortus Haren danken we aan Henricus Munting (1583) die zich, na jarenlang rondreizen door Europa, in 1626 als arts en apotheker vestigde in Groningen. Van de vele vrienden die hij tijdens zijn reizen gemaakt had kreeg hij uit heel Europa planten toegezonden. Dat resulteerde in een bijzondere tuin achter zijn huis in de Groningse Rozenstraat. In 1642 nam de Academie van Groningen Muntings plantentuin over en werd hij zelf benoemd tot provinciaal botanicus met een leeropdracht bij de universiteit. Op 71-jarige leeftijd, in 1654, volgde zijn benoeming tot hoogleraar in de botanie, de eerste hoogleraar plantkunde in ons land.
In 1656, twee jaar voor zijn overlijden, stelden de Staten van Stad en Lande 1200 gulden beschikbaar voor de bouw van een verwarmde kas. Toen heette dat een ‘reconditorium’ ofwel  ‘orangerie’. De bloei van de Agave in die kas in 1675 heeft Henricus Munting niet meer meegemaakt. Dat genoegen viel te beurt aan zijn zoon en opvolger, Abraham Munting.
Uiteindelijk werd in de 20e eeuw de gehele ‘Munting-collectie’ verhuisd naar de Hortus in Haren. Daar is nu ook de ‘Laarmantuin’ te vinden: bijna drie hectare ‘wilde plantentuin’!

Domies Toen
Inmiddels beschikt Nederland over een 24-tal botanische tuinen, die zich opwerpen als ‘… hoeders en poortwachters van de biodiversiteit.’ Behalve de Harense Hortus zijn er in het noorden nóg twee te vinden: ‘Domies Toen’ in Pieterburen en ‘De Kruidhof’ in het Friese Buitenpost.
‘Domies Toen’ is een van de kleinste botanische tuinen, maar, weet ik uit jarenlange bezoekerservaring, absoluut een aanrader voor een inspirerend bezoek. Al in 1881 is er een ‘slingertoen’ aangelegd in Engelse landschapsstijl en zijn museumstatus dankt ‘Domies Toen’ aan de collectie stinzenplanten die hier verzameld zijn. De tuin is het gehele jaar toegankelijk en vanaf half april is ook de theeschenkerij weer in bedrijf. Dus op naar Pieterburen als je niet wilt ‘Wadlopen’, maar wél ‘wat lopen’ in een mooie en inspirerende omgeving!
In Friesland is een bezoek aan ‘De Kruidhof’ in Buitenpost, vlák over de grens!, een van de leukste uitstapjes die ik kan bedenken: een mooie bestemming in de ‘zomertijd’!

April 2017

TUINKALENDER APRIL 2017

TUINKALENDER


 Controleer de voorraden: potgrond, bindtouw, mest, gereedschap, plastic manden voor van alles en nog wat, tuinhandschoenen.

 Het blad van de kerstrozen, Helleborus, mag weg, zodat alle aandacht naar de bloemen gaat.

 Sneeuwklokjes kunnen na de bloei gedeeld worden. Of laat de verspreiding aan de klokjes zelf over.

 Klimplanten waar nodig snoeien en opnieuw aanbinden.

 Vergeet bij de gedoornde klimrozen de tuinhandschoenen niet!

 Struikrozen mogen diep gesnoeid worden, tot op 10 à 15 centimeter; vijf takken is voldoende voor een mooie struik. Altijd boven een knop naar buiten  snoeien!

 Ook altijd onkruid wieden.

 Op de vensterbank of in de kas eenjarigen zaaien.

 Vanaf half april de binnen overwinterende kuipplanten laten wennen aan de buitentemperaturen, zodat ze half mei goed beslagen ‘ten tuin’ komen.

 Tijd om dahlia’s in verse grond op te potten; wel tot half mei nog binnenhouden.

 Knip lavendel terug, maar let op: nóóit in het oude hout knippen!

 Geef de vogels een badgelegenheid met fris water. Ze blijven soms nog even na voor een hapje luizen …


 Over beestjes gesproken: wees bedacht op teken, óók in je tuin. 

 Tot slot: april is de grasmaand: de maaier mag weer uit het vet!


April 2017

TUINFOTO'S MAART 2017

TUINFOTO’S