vrijdag 16 februari 2018

NATTE MOESSON

In míjn tuin ...

… keert het leven terug! Aan het eind van het tuinseizoen, zo tegen de winter, vind ik het eigenlijk wel prima om de boel de boel te laten. Ondanks de groenblijvers in mijn tuin lonkt buiten het verval, maar binnen lokt de warmte. Vroeger ruimde ik op in de herfst. Maar de laatste jaren laat ik mijn oren liever naar een andere mening hangen: al dat afgevallen blad biedt bescherming bij vorst. Dat kwam nog wel eens voor. Maar het lijkt erop dat ik mijn mening alwéér kan herzien, nu de winter toch vooral een natte moesson is geworden.

Op zoek naar de betekenis van het woord ‘moesson’ blijkt het uit het Arabisch te komen en daar betekent het niet ‘regen’ maar ‘jaargetijde’. Bij ons duurt een jaargetijde drie maanden, in de tropen trekken ze er een half jaar voor uit. Tweemaal per jaar verandert daar de wind, de moesson, van richting en daarmee ook het weerbeeld. Een half jaar is het droog, dan een half jaar nat. Dat is een stuk overzichtelijker dan ons zeeklimaat, waarbij we gedurende het hele jaar op neerslag kunnen rekenen. En dan ook nog in soorten: regen, hagel en sneeuw wisselen elkaar af. Zo hebben we dus ook het hele jaar wat te mopperen: we doen het graag!
Maar nu nadert het voorjaar, de winter is voorbij en de temperatuur gaat weer wat omhoog; dat is toch anders. We kunnen aan de slag buiten! De verlepte plantenresten van het vorige seizoen verhuizen we naar de compostbak of de groene container. En omdat in zachte winters de onkruiden lekker doorgroeien, moet er dus ook gewied worden. Dat is een modderig klusje, in de natte klei, maar met tuinhandschoenen aan goed te doen. (Tip: koop altijd twee paar handschoenen, zodat je het nat geworden paar kunt vervangen.) Al dat gemodder is trouwens ook een feestje van herkenning; het lieve tuinleven begint weer!
Mocht je bij de jaarwisseling geen goede voornemens genoteerd hebben, dan is dat helemaal niet erg, want het is altíjd tijd voor een goed voornemen: noteer al doende wat je in je tuin niet aanstaat en zoek daar een oplossing voor.
Zo is in mijn tuin een schutting, behangen met klimop, na tientallen jaren trouwe dienst aan verval onderhevig. Goed voornemen: samen met de buren een nieuwe plaatsen. Zo mogelijk  met behoud van mijn groene klimopbehang!

MAART ROERT ZIJN STAART

Heggenmussen

En dat is nog maar één spreuk in een lange rij van gezegdes met de maartse maand als onderwerp. Sommige zijn algemeen bekend, zoals deze ‘maart roert zijn staart’, waarvan we allemaal ook uit ondervinding de betekenis weten. Zoals het in de winter kan vriezen en dooien kan het in maart zonnig zijn, maar ook regenen. Of zelfs: ‘daar is geen maart zo goed, of het sneeuwt wel op de boer zijn hoed’.

Veel van de ‘maart’spreuken hebben betrekking op het boerenbedrijf; ze dateren van jaren her. Dat is niet verwonderlijk. Als íemand te maken heeft met weersomstandigheden dan is het wel de boer. En die denkt er heel anders over dan burgers en buitenlui, gezien spreuken als ‘maart guur geeft een volle schuur’ en ‘brengt maart storm en wind, de sikkel is de boer gezind’! Of ‘maart niet te droog en niet te nat, vult de boer zijn kist en vat’. En wat dacht je van ‘een droge maart en een natte april is de boeren naar hun wil’!
 
Maart 2005: een prachtige kerstroos in de sneeuw!
Wij burgers klagen wat af over het weer: het is te koud, te nat of het waait zo hard. Vroeg donker, natte sneeuw en mist … o, kon het altijd zomer zijn! Maar o, wat had mijn vader gelijk, achteraf, als hij zei: “Begeren is mooier dan bezitten!”
En er zijn natuurlijk ook spreuken voor de optimisten onder ons, zoals: ‘maartse buien die beduien dat de zomer aan komt kruien’! En ‘een droge maart is een zomer te paard’. Van recentere datum moet de volgende spreuk zijn: ‘autoruiten nu nog steeds bevroren, dat geeft straks veel koren’. En vooruit dan, nog één: ‘donder in maart, vorst in april’. Die laatste doet trouwens gewoon wat ie wil.

Maart 2010: wie een beetje sneeuw niet eert ...
is geen sneeuwbal weert!
En dat moeten wij natuurlijk ook doen. Want in deze tijd van het jaar kan er zomaar een dag tussen zitten waarop je fijn naar buiten kunt, voor een hernieuwde kennismaking met het buitenleven in je tuin! Dan ruikt het er zo lekker en wat is er al veel te zien: wéér meer sneeuwklokjes dan vorig jaar en massa’s blad van de blauwe druifjes - het wordt ons gewoon en als altijd in de schoot geworpen.

Binnenkort in dit theater ...
Ja, want sommige dingen gaan hard tegenwoordig: lente en zomer buitelen over elkaar heen. Officieel luiden we op 21 maart de lente in, maar, schrik niet, op zondag 25 maart … gaat de zomertijd in! Dan zetten we de klok een uur vóóruit en slapen we een uur minder en is iedereen in de war: hoe zat het ook al weer? Misschien is het de op een na laatste keer: er gaan stemmen op om de klok over twee jaar letterlijk terug te draaien naar het hele jaar ‘wintertijd’.
Het is niet alleen maart, die roert met zijn staart …

TUINKALENDER FEBRUARI EN MAART

TUINKALENDER


 Verzamel uit de bomen gewaaide takken in een rustig hoekje: misschien een onderkomen voor een egeltje!

 Hark herfstbladeren weg zodat de aarde, zeer plaatselijk, kan opwarmen.

Laat het kleine grut liggen: fijn om vogelnesten mee te bouwen ...

… in schoon geschrobde nestkasten!

 Schrob dan meteen het buiten overwinterde meubilair, zodat je zelf ook schoon kunt zitten.

 Onkruid altijd uittrekken.

 Had je nu meer in bloei willen hebben, noteer dan op de kalender bij oktober: bollen kopen!

 Bomen en struiken mogen gesnoeid worden: met beleid.

 In maart snoeien we de rozen: met tuinhandschoenen aan en een jas met scheurbestendige mouwen.

Zijtakken worden tot op twee of drie ogen terug geknipt; de oudste takken haal je helemaal weg. Dat heet ‘verjonging’.

Grootbloemige clematis die na juli in bloei komt, zoals ‘Jackmanii’ en ‘Vitalba’, nu boven het onderste paar mooie knoppen afknippen.

Binnen mogen de kuipplanten weer water hebben. Geleidelijk meer.

 Dat geldt, zonodig, ook voor de buitenpotten, tenzij het vriest.

 Maart is de ‘binnenvoorhetraamzaaimaand’! Probeer oude zaden uit op vochtig keukenpapier: als ze kiemen zijn ze nog bruikbaar.

 Tot slot: het kan nog steeds vriezen of dooien, maar vooral regenen. Lees dan binnen alles, vanaf december 2002 tot nu, nog eens na op www.mimi_inmijntuin.blogspot.nl.